خمیر گل سازی که لغت انگلیسی آن Cold Porcelain می باشد، یک متریال هنری برای ساخت انواع مجسمه است و در ایران از آنجاییکه شاید اولین بار برای ساخت گل های مینیاتوری استفاده شده آن را به نام خمیر گل سازی یا خمیر گل چینی می شناسند. این خمیر را می توان به دو روش سرد و گرم تهیه کرد. در روش سرد نیازی به پخت مواد اولیه نیست و فقط آنرا را مخلوط می کنیم و ورز می دهید.
اما در روش دوم، یعنی روش گرم که در این مطلب به آموزش آن خواهیم پرداخت، مواد اولیه ابتدا مخلوط، سپس پخته و وزر داده می شود.
وسایل مورد نیاز:
۱. آرد نشاسته ذرت ۱ پیمانه ( یک لیوان کاغذی کوچک سر پر )
۲. چسب چوب بی رنگ ۱ پیمانه ( یک لیوان کاغذی کوچک سر پر )
۳. گلیسرین ۱ قاشق غذا خوری
۴. وازلین ۱ قاشق غذاخوری
۵. قابلمه تفلون
۶. دستکش نخی و دستکش یک بار مصرف
برای تهیه خمیر گل سازی روش ها و دستور پخت های مختلفی را می توانید در اینترنت پیدا کنید. برخی دستورها شامل مقداری آب و آب لیمو هستند.
اوایل خمیر گل چینی را با خمیر نان تهیه می کردند، خمیر نان خیلی زود کپک می زد و باعث خراب شدن اثر هنری می شد. از این جهت با اضافه کردن آب لیمو مانع از فساد خمیر می شدند.
خمیری که با این آموزش تهیه می کنید برای چند هفته در دمای اتاق و چندین ماه داخل یخچال ماندگاری خواهد داشت. حتی می توانید آنرا به مدت یک سال داخل فریزر نیز نگاه دارید.
و اما در مورد آب، بهتر است آن را از دستور تهیه حذف کنید. خمیر چینی در هنگام خشک شدن خودش را جمع می کند و آب این خاصیت را تشدید خواهد کرد.
دستور تهیه:
ابتدا وازلین و گلیسرین را در قابلمه مخلوط کنید. به طوری که تکه های درشت وازلین در ظرف باقی نماند.
چسب چوب را داخل قابلمه بریزید و به خوبی با گلیسرین و وازلین ترکیب کنید.
زمانیکه مخصوط همگن شد، آرد را به آن اضافه و مخلوط کنید.
زمانیکه موارد را خوب ترکیب کردید مخصوط باید حالتی مانند تصویر زیر داشته باشد.
مواد را کف قابلمه به صورت یکدست صاف کنید به طوری که در همه قسمت ها ضخامت یکسان داشته باشد.
قابلمه را روی کتری پر از آب در حال جوش بگذارید. طوری که بخار کتری به طور مستقیم با زیر قابلمه تماس پیدا کند. به این روش پخت “بن ماری” گفته می شود. کتری را روی شعله ملایم و قابلمه را روی کتری به مدت ۱۵ دقیقه قرار دهید.
بعد از ۱۵ دقیقه خمیر را چک کنید. نوک انگشت خود را به سطح خمیر بزنید. خمیر باید خود را گرفته و تنها به اندازه چند میلیمتر از سطح خمیر خیس مانده باشد.
نرمی سطح خمیر باید مطابق تصویر زیر مقداری چسبنده باشد.
حالا می توانید خمیر را به راحتی از کف قابلمه جدا کنید.
مرحله آخر مرحله ورز دادن خمیر می باشد. برای اینکه داغی خمیر پوست را اذیت نکند، ابتدا یک دستکش نخی بپوشید و روی آن یک دستکش یک بار مصرف. حالا به راحتی بدون اینکه اذیت بشوید می توانید خمیر را ورز دهید.
هدف از ورز دادن خمیر مخلوط شدن سطح خیس روی خمیر با سطح زیرین خمیر است که در تماس با قابلمه کاملا خودش را گرفته است.
خمیر را داخل کیسه فریزر بگذارید و اجازه دهید تا خنک شود. اکثر دستور های تهیه موجود در اینترنت توصیه می کنند که خمیر را داخل پارچه بپیچید تا مانع از تعریق حاصل از خنک شدن خمیر شود.
به شخصه توصیه میکنم ابتدا خمیر را داخل کیسه فریزر قرار دهید تا خنک شود.بعد از خنک شدن خمیر تعریق می کند و داخل کیسه قطرات آب را می توانید ببینید. در آن هنگام می توانید کیسه خمیر را عوض کنید.
کیسه خمیر را مجددا داخل کیسه ای ضخیم تر قرار دهید تا از خشک شدن خمیر جلوگیری کند.
تصاویر زیر نمونه هایی از مجسمه های من با خمیر گل سازی می باشند.
آخرین مطالب بنفشه قلیزاده (مشاهده)
- آموزش ساخت گل سنبل - ۲۷ اسفند ۱۳۹۶
- دستور تهیه نان خامه ای همراه با نکات تخصصی - ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
- آموزش ساخت مهره با خمیر فیمو؛ تکنیک سنگ کهربا - ۱۰ بهمن ۱۳۹۶
- آموزش ویترای؛ نقاشی روی شیشه همراه نکات و تکنیک های کاربردی - ۲۵ دی ۱۳۹۶
- ورکشاپ آموزش زیورآلات گلدوزی (رشت) - ۲۳ دی ۱۳۹۶
سلام ممنون از سایت خوبتون.من میخواستم خواهش کنم خمیر سرامیک رو اگر امکان داره آموزش بدید و اینکه برای اتصال سرامیک به زیور الات فلزی از جه نوع چسب استفاده میشه .متشکرن
با درود
آموزش خمیر سرامیک در دستور کار مطالب آموزشی مجله اینترنتی من و هنر می باشد و حتما در آینده به معرفی و آموزش ساخت این خمیر خواهیم پرداخت.
جهت چسباندن چسب ۱۲۳ (چسب یک دو سه) گزینه مناسبی است که از یک قوطی چسب و یک اسپری جهت تسریع خشک شدن چسب تشکیل شده و در تمام فروشگاه های لوازم التحریر قابل تهیه می باشد.
پیروز باشید
سلام ممنون از اطلاعات خوبتون
چرا من باهردستوری خمیر گلسازی درست میکنم بعد از خشک شدن سطح کار ترک میخوره یا جمع میشه
درود
دستوری در این آموزش ارائه شده است را امتحان کنید.
دو عامل می تواند سبب ترک خوردن خمیر شود: ۱٫ استفاده زیاد از وازلین و چرب شدن خمیر ۲٫ پخت بیش از حد خمیر
جمع شدن خمیر نیز به دلیل وجود آب در دستور خمیر است.
پیروز باشید.
چرا خمیر من انقد سفت شد و یه ذره ام خشکه
درود
به چند دلیل می تواند باشد:
۱٫ زیاد بودن نسبت آرد به چسب چوب
۲٫ بالا بودن حرارت هنگام پخت
۳٫ طولانی شدن زمان پخت
سلام . اگه بخواهیم این خمیر توی هوای بیرون خشک نشه چیکار کنیم . (چون برای انیمیشن استاپ موشن استفاده میشه و کاراکتر مدام در هوای آزاد قرار داره). یا اگر دستور تهيه خمیری دیگه ای مناسب برای ساخت کاراکتر و عروسک انیمیشن استاپ موشن اطلاع دارید بفرمایید . با سپاس از راهنمایی شما
با درود
متاسفانه این خمیر در مجاورت هوا خشک می شود.
از جمله خمیرهای مناسب برای استاپ موشن خمیر پلیمر برند fimo یا Sculpey و خمیر Plastilina clay می باشند که در منابع انگلیسی در اینترنت من توانید اطلاعات بیشتری درباره آنها کسب نماییدو
درباره خمیر پلیمر فیمو به این مطلب مراجعه فرمایید.
سلام وقتتون بخیر ممنون از توضیحات خوبتون
برای براق شدن کار چکار باید کرد نمیخوام رنگ کار مات باشه
درود
اسپری تثبیت کننده یا کیلر یا براق کننده.
سلام ممنون از توضیحات خوبتون
اول اینکه میخاستم بدونم کریستال سرورنیک با کیلر یا براق کننده فرق داره یا نه.
دوم اینکه من جایی خوندم با استفاده از کریستال سرورنیک میتونیم خمیر چینی رو ضد آب کنیم. آیا این مطلب درسته؟
درود
سرورنیک همان رزین است که یکی از لوازم پتینه می باشد و در این هنر به این نام شناخته می شود. و با کیلر متفاوت است.
بله درست است می توانید جهت ضد آب کردن از سرورنیک نیز استفاده نمایید. ولیکن برای نحوه کار می بایست حتما با افرادی که در هنر پتینه تبهر دارند مشورت نمایید. ولی از آنجایی که سرورنیک با قلمو روی کار زده می شود، کار با اسپری بسیار آسان تر خواهد بود.
پیروز باشید.
پس اگه خمیر چینی با استفاده از کیلر ضد آب میشه، میتونم برای تزیین لیوان ک شسته میشه از خمیر چینی استفاده کنم؟
و اینکه برای چسبوندن قسمت های جداگانه خمیر خشک شده به هم یا چسبوندن کار خمیری رو یه سطح از چه چسبی باید استفاده کنم؟
با سپاس از راهنمایی شما
با درود
اگر تمام نقاط خمیر رو خوب پوشش دهید، بله، ولی بهتر است سریعا خشک شود و خیس نماند.
اگر قطعات خمیر خشک شده اند چسب ۱۲۳ گزینه مناسبی است.
پیروز باشید
سلام میشه بگید چه خمیری برای زیورآلات مناسب هست. واز کجا میشه تهیه کرده. آیا از خرازی ها میشه
درود
خمیر پلیمر برای ساخت زیورآلات مورد استفاده قرار می گیرد که تقریبا در ایران نایاب می باشد. ولیکن طبق دستورالعملی که در همین مطلب گفته شده است می توانید خمیر گلسازی را نیز نسبت به آب مقاوم نمایید.
سلام و خسته نباشید بنفشه خانم
چه سایت خوبی دارید , زنده باشید , خیلی ممنون که سوالات رو جواب می دید , یه سوال داشتم , می خواستم از خمیری که در این صفحه آموزش دادید تعداد کمی مثلا صد یا دویست عدد گردنبد و گوشواره و دستبند بسازم و بفروشم … آیا با توجه به وجود نشاسته در این خمیر , بعدا خمیر کپک نمی زنه یا به هر صورت محصول خراب نمیشه ؟؟؟
نمی خوام شرمنده مشتری بشم یا عذاب وجدان داشته باشم که مثلا چیزی رو فروختم که زود خراب میشه .
با درود
سپاس از توجه و همراهی شما
قطعا بدون مشکل خواهد بود به این شرط که تا خوب خشک شدن خمیر، آنها را در هوای آزاد بگذارید. اگر خمیر نرم در هوای گرم و داخل فضای بسته قرار بگیرد کپک می زند.
برای ضد آب کردن هم طبق دستور مقاله از اسپری های کیلر استفاده نمایید.
شخصا ساخت زیورآلات را پیش از خمیر پلیمر فیمو با همین خمیر انجام می داده ام.
پیروز باشید.
خیلی خیلی خیلی از راهنماییهاتون ممنون
اگه اشکالی نداره یه سواله دیگه داشتم : می خواستم به جای رنگ روغن یا اکریلیک یا … از گواش استفاده کنم , یعنی گلوله ی خمیری رو که با دستوری که شما آموزش دادید بعد از سرد شدن وقتی آماده کار شد , با مقداری رنگ گواش اونقدر ورز بدم تا رنگش رو به خودش بگیره و یکدست شه, آیا امکان داره ؟؟؟ بعدن مشکلی پیش نمی آد ؟؟؟
میخواستم بدونم میشه به جای ارد ذرت از ارد دیگری استفاده کرد…..و اینک یه سوال هم داشتم در مورد رنگ امیزی این خمیر میشه در اتمام کار از رنگ روغنی یا رنگ پلاستیکی استفاده کرد
درود
خیر این خمیر تنها با آرد نشاسته ذرت تهیه می شود.
هر متریال شیوه خاص کاری خودش را دارد، رنگ آمیزی خمیر گل سازی نیز همان روشی است که در متن آموزش توضیح داده شده است. اگر منظور شما رنگ های ساختمانی هستند باید خودتان آزمون و خطا بفرمایید.
پیروز باشید
سلام… مرسی از سایت خوبتون…
یه سوال…
خمیر پلیمیر رو از کجا میشه تهیه کرد؟و هزینش چقدره؟
درود
لطفا به این مطلب مراجعه فرمایید. در این مطلب به سوالات متداول درباره خمیر پلیمر پاسخ داده شده است.
پیروز باشید
سلام ببخشید میخواستم بپرسم اگه با همین دستور خمیر درس کنیم و باهاش یه چیزی بسازیم برای خشک شدنخمیر باید بزاریم تو هوای آزاد خشک بشه یا بپزیمش؟اگر لازم به پخت هست چه مدت و در چه دمایی؟ لطفا جواب بدید…..ممنون
درود. این خمیر هوا خشک می باشد.
بستگی به رطوبت محیط و حجم توده خمیر دارد. قطعات کوچکتر طبیعتا زودتر خودشان را می گیرند و بالعکس.
یه سوال دیگه میشه بعد از اینکه با همین دستور خمیر درست کردیم و بعد چیزی ساختیم مثل پلاک یه گردنبند برای طولانی مدت نگهش داریم یا نگهداریش شرایط خاص داره؟
با اسپری کیلر یا براق کننده سطح کار را پوشش دهید تا در برابر رطوبت قدری مقاوم تر شود.
سلام
با تشکر از سایت خوبتون
میشه تفاوت خمیر گل چینی با خمیر پلیمر و فیمو را بفرمائید؟ از نظر مورد مصرف و خواص
متشکرم
درود
درباره هر دو خمیر در دو مقاله مجزا صحبت شده است، ولیکن مجددا به طور خلاصه می توان گفت:
۱٫ خمیر پلیمر در فر و تحت حرارت پخته و سخت می شود، خمیر چینی هواخشک بوده و در مجاورت هوا و به تدریج خشک می شود.
۲٫ خمیر پلیمر ضد آب است که درباره خمیر چینی صدق نمی کند.
۳٫ خمیر پلیمر بعد از پخت و سفت شدن بسیار سبک تر است.
۴٫ خمیر چینی را می توان در منزل تهیه کرد در حالیکه خمیر پلیمر فقط در کارخانه ها و توسط شیمیدان ها تولید می شود. از اینرو خمیر چینی مرقون به صرفه تر است.
۵٫ کاربرد؛ با توجه به موارد گفته شده بهتر است خمیر چینی را برای مجسمه ها و لوازم دکوری استفاده کرد، و خمیر پلیمر را برای زیورآلات و مواردی که احتمال تماس با آب و رطوبت را دارد.
پیروز باشید
درود…ممنون از سایت خوبتون بسیار مفید بود
سلام
من خمیرم کمی خشک شده و چسبندگی در اون صورت نداره راهی هست که نرم ترش کنم؟!
درود
بله میشه تا حدودی احیاش کرد ولی خمیر احیا شده خیلی ماندگاری نداره و باید سریع مصرف کنید.
مقداری چسب چوب رو با آب رقیق کنید، کم کم به خمیر اضافه و ورزش بدید، به نرمی مورد نظرتون که رسید، کار رو متوقف کنید و از خمیر استفاده کنید. این کار رو میتونید حتی برای خمیرهای رنگ شده هم اعمال کنید.
با سلام میخواستم بدونم که نوع وازلینی که شما ازش استفاده کردید چیه به طور مایع است یا کرم و اینکه این خمیر با چه رنگی رنگ میشود و اینکه منظورتون از یک لیوان کاغذی کوچک سر پر چیست
درود
وازلین معمولی جامد که داروخانه ها هم دارند.
با رنگ روغن رنگ میشه.
لیوان کاغذی که در تصویر نیز قابل مشاهده است. این لیوان ها در هایپرمارکت ها به فروش می رسند. سر پر یعنی مواد تا لبه لیوان پر شده باشد.
منظورتون ازرنگ روغن موقعیه که خمیر خشک نشده ؟یعنی باید وقتی هنوز خمیرخشک نشده رنگ روغن زد و ورزش داد؟
درود
بله
سلام و درود مارک خوب رنگ روغن میخواستم برای رنگ کردن خمیر میشه معرفی کنید …
و آیا میشه از این نوع خمیر برای گردنبند هم استفاده کرد…یعنی باهاش فرم بسازیم و گردنبندش کنیم …یا انگشتر به طور کلی زیور آلات…
ممنونم از پاسخ گوییتون
درود
معمولا فروشگاه هایی که لوازم ساخت گل مصنوعی را دارند لوازم خمیر گلسازی را نیز به طور کامل ارائه می کنند، رنگ روغن هایی با برند ایرانی کیمیا برای این کار ساخته شده است منتها پوشش رنگ این برند به اندازه کافی بالا نیست و مقدار رنگ مصرفی زیاد می شود.
از برندهای خارجی رنگ روغن وستا هم پوشش رنگی خوبی دارد، و به نسبت باقی برندها قیمت مناسب تری هم دارد.
می توانید برای زیورآلات استفاده کنید به این شرط که قطعات خیلی نازک نباشد و در پایان با اسپری کیلر با براق کننده سطح کار را بپوشانید.
پیروز باشید
با سلام میخواستم بدونم که ارد ذرتی که شما ازش استفاده کردید چه مارکی است چون من یک ارد ذرت مارک پنگوئن خریدم رنگ زرد بود و کلا کل موادو خراب کرد در کل مارک وسایلی که ازشون استفاده کردیدو میشه بگید و اینکه گیلیسیرین از کجا باید بخرم
ایا روش دیگه ای ام برای پخت این خمیر وجود دارد بخاطر اینکه کتری ما خراب شده
با سلام ببخشید چرا من وقتی خمیرو از کف قابلمه جدا کردم چرا سفت است و اصلا چسبنده نیست خواهش میکنم راه حل بدید
درود
یا میزان حرارت یا مدت زمان پخت زیاد بوده.
پیروز باشید
با سلام حداقل شعله ی گاز را رو چه درجه بزارم و چقدر زمان برای پخت کافی است تا خمیر به شکل خوبی در بیاید شاید در مقاله باشد حالا اگر میشود یک بار دقیق ترش را بگویید لطفا.
سلام و درود
میشه بگید چند دقیقه بعد از ۱۵ دقیقه حرارت دهیم تا از ضرف کنده شود.
حتمی باید از قابلمه تفلون استفاده کرد؟
من اگر بخواهم یک عروسک درست کنم وقتی که خمیر رو بر میدارم و با یک تیکه از خمیر کار میکنم بقیه اش رو حتمی باید بزارم تو پلاستیک؟
ممنون میشم جواب بدید.
درود
بین ۱۲ تا ۱۵ دقیقه معمولا کافیه.
تفلون بهتره.
بله خمیر هواخشک هست و می بایست در کیسه پلاستیکی باشه.
سلام ممنون از سایتتون و زحماتتون.. من هر بار که خواستم خمیر گل چینی تهیه کنم خراب شد و الان که مطالبتونو خوندم متوجه اشتباهاتم شدم. اما هر جا برای خرید آرد نشاسته ذرت رفتم گفتن همچین چیزی وجود نداره و آرد ذرت با نشاسته جداگونه وجود دارن من از آرد ذرت برند ناتکو استفاده کردم. میشه لطفا بگین از کجا آرد نشاسته ذرتو تهیه کنم؟! میشه از اسپری براق کننده برای مقاوم کردنش در مقابل شستشو استفاده کرد؟! خمیری وجود داره که برای تهیه ظروف مناسب باشه؟
درود
در بازار راسته گل فروشی ها (گل مصنوعی) معمولا وسایل ساخت خمیر گل چینی رو دارند.
در غیر اینصورت از لوازم قنادی ها آرد نشاسته ذرت بخواید.
تنها خمیری که برای ظروف سرو غذا مناسبه همان سفال پخت شده است. تا جایی که من میشناسم باقی خمیر ها صرفا برای ظروف دکوراتیو هستند.
سلام
باتشکر‌از‌اموزشهای‌خوبتون.من‌‌خمیر‌گل‌چینی‌رو‌طبق‌دستور‌تهیه‌کردم‌ولی‌وقتی‌اون‌رو‌توی‌پلاستیک‌گذاشتم‌به‌پلاستیک‌چسلید.میشه‌ایراد‌کارمو‌بگید.ممنون.
درود
مشکلی نداره قدری می چسبه. موقع مصرف دست هاتون رو چرب کنید.
سلام
از‌پاسخ‌سوال‌قبلی‌متشکرم.
این‌خمیر‌رو‌میتونیم‌به‌بچه‌ها‌بدیم‌برای‌خمیر‌بازی؟ضرری‌نداره؟
سلام من برای رنگ زدن میتونم بعدازپایان کار رنگ روغن بزنم؟(وقتی هنوزخمیرخشک نشده)
درود
خیر
رنگ روغن خیلی دیر خشک میشه. ولی وقتی با خمیر ترکیب میشه به علت زود خشک شدن خمیر رنگ روغن هم زود رنگدهی اش به دست رو از دست میده.